Ο ΚΑΣΤΑΝΕΩΝΑΣ ΠΟΥΛΙΟΥ...

η ιστορία του περιβολιού μας

Σε μια καταπράσινη περιοχή των Πιερίων, μέσα σε ένα εντυπωσιακό δάσος καστανιάς και οξιάς, σε υψόμετρο 700 μ., βρίσκεται ο καστανεώνας Πούλιου. Η θέση του καστανεώνα είναι λίγο πιο κάτω από τον ιστορικό οικισμό της Άνω Μηλιάς, της μητρόπολης των σημερινών χωριών, Κάτω Μηλιάς και Μεσαίας Μηλιάς.

Ό,τι να πει κανείς για τα Πιέρια όρη, το βουνό που σύμφωνα με τη μυθολογία επέλεξαν ως κατοικία τους οι εννέα Μούσες (οι προστάτιδες των Καλών Τεχνών), είναι πολύ λίγο. Όπως οι Μούσες μαγεύτηκαν από το θαυμάσιο περιβάλλον των Πιερίων, ώστε παρέμειναν για πάντα στην περιοχή και το μελωδικό τραγούδι τους αντηχούσε στις βουνοκορφές και στα φαράγγια, έτσι και ο σημερινός επισκέπτης των Πιερίων και της Άνω Μηλιάς μαγεύεται από το παρθένο και απείρου κάλλους τοπίο. Παρόλο που από το χωριό της Άνω Μηλιάς λείπουν τα πλακόστρωτα καλντερίμια και τα πέτρινα σπίτια, η θέση του χωριού, η πανοραμική θέα (η ματιά σου χάνεται μέχρι τον μακρινό Άθω και τη Χαλκιδική), η μαγεία της γύρω περιοχής (τα πανύψηλα δέντρα οξιάς, πεύκου και καστανιάς) και ένα καλό ψητό στη σούβλα στις ταβέρνες του χωριού, ανταμείβουν και με το παραπάνω τον επισκέπτη.

Ο καστανεώνας Πούλιου εκτείνεται σε 15 περίπου στρέμματα, την καλλιέργεια των οποίων ξεκίνησε με πολύ μεράκι πριν 40 χρόνια ο παππούς μας (μπαρμπα-Κωσταντής Πούλιος) και ο πατέρας μας (Βασίλης Πούλιος), ο οποίος τη συνεχίζει με τον ίδιο ζήλο έως σήμερα. Ο λόγος που ξεκίνησαν να φυτεύουν και να μπολιάζουν τις πρώτες καστανιές, δημιουργώντας σιγά-σιγά το περιβόλι, ήταν καθαρά η αγάπη τους για τα δέντρα και ειδικότερα για την καστανιά που είναι ένα δέντρο πανέμορφο, επιβλητικό και εξαιρετικά χρήσιμο τόσο για τον καρπό του, όσο και για την ξυλεία του. Την ίδια αγάπη για τα δέντρα και γενικότερα για το περιβάλλον έχουμε και εμείς, η τρίτη γενιά της οικογένειας και γι΄ αυτό με κάθε ευκαιρία επισκεπτόμαστε το κτήμα και συμμετέχουμε ενεργά στη διαδικασία παραγωγής του κάστανου, αυτού του ευλογημένου καρπού.

Η συγκομιδή, γίνεται μέσα Σεπτέμβρη και αρχές Οκτώβρη. Το μάζεμα είναι η πιο δύσκολη αλλά και η καλύτερη φάση της παραγωγικής διαδικασίας (ανταμοιβή των κόπων). Καθημερινά λοιπόν, για περισσότερες από είκοσι μέρες, τα μέλη της οικογένειάς μας, με έναν κουβά στο χέρι περιδιαβαίνουμε όλο το περιβόλι και συλλέγουμε τους καρπούς από το έδαφος με πολύ προσοχή, αφού τα κάστανα προστατεύονται από ένα αγκαθωτό περίβλημα (το περίβλημα αυτό ονομάζεται στα χωριά μας τζιούνα από το ρήμα τζιουνίζω= τσιμπάω). Νομίζω ότι εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πόσο δύσκολο είναι το μάζεμα και πόσο δυνατή μέση χρειάζεται, αφού «κάθε καρπός ισούται με μια μετάνοια». Η επόμενη φάση είναι η διαλογή, η ταξινόμηση δηλ. του προϊόντος κατά μέγεθος, και ο καθαρισμός, η αφαίρεση δηλ. των κάστανων που έχουν χαλάσει, προκειμένου να έρθει στο πιάτο σας ένα προϊόν απόλυτα καθαρό, νόστιμο και υγιεινό.

Χαρακτηριστικά του κάστανου που παράγουμε στο περιβόλι μας

• υγιεινό (χωρίς κανένα απολύτως φυτοφάρμακο)
• πεντακάθαρο (χωρίς χαλασμένα και σκουληκιασμένα)
• γλυκό (πιστεύουμε ότι είναι από τα πιο γλυκά κάστανα που έχετε φάει)
• ανταγωνιστικό (ως προς την τιμή του)

Νομίζουμε ότι δεν χρειάζεται να πούμε τίποτα παραπάνω. Το επόμενο βήμα είναι να μας επιλέξετε, να δοκιμάσετε τα κάστανά μας και να πείτε εσείς πλέον τη γνώμη σας.

τηλέφωνα για παραγγελίες:

6974127971

6945891409

Το κάστανο

Το κάστανο είναι καρπός της καστανιάς. Βρίσκεται μέσα σε ξυλώδες περίβλημα που έχει αγκάθια εξωτερικά και ανοίγει όταν οι καρποί ωριμάσουν.Ανάλογα με το είδος, μέσα στο περίβλημα υπάρχουν συνήθως 2-3 καρποί και σε άλλα μόνο ένας.Το μέγεθος του κάστανου σχετίζεται με την υγρασία, την ποικιλία και τη σύσταση του εδάφους.Τα νωπά κάστανα περιέχουν 50% νερό, 45% υδατάνθρακες και 5% φυτικό έλαιο.Τρώγονται ψητά ή βραστά, χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική, στη μαγειρική σε διάφορες συνταγές και γίνονται και αλεύρι, κυρίως σε διάφορες περιοχές της Ασίας.

Διατροφική αξία του κάστανου

Ιδανική πηγή πρωτεϊνών (περιέχουν απαραίτητα αμινοξέα) και υδατανθράκων.Πλούσιο σε περιεκτικότητα βιταμινών C, B1και B2, φυλλικού οξέος και ιχνοστοιχείων ασβεστίου, μαγνησίου, φωσφόρου, σιδήρου νατρίου και καλίου. Αποτελεί πλήρη τροφή με υψηλή διατροφική αξία, ιδανική για παιδιά στην ανάπτυξη, για όσους αναρρώνουν από διάφορες ασθένειες, όπως η έντονη διάρροια και για αθλητές.Συμβάλλει στην καταπολέμηση του στρες και της κόπωσης καθώς και στη μείωση της κακής-LDL χοληστερόλης.

Η καστανιά

Η καστανιά είναι πανάρχαιο δέντρο όπως αποδεικνύεται από διάφορα ευρήματα της εποχής του Χαλκού. Ήταν η τροφή των φτωχών το μεσαίωνα.Οι καστανιές είναι μεγάλα δέντρα συνήθως και το ύψος τους μπορεί να φτάσει τα 35 μέτρα. Είναι είτε αυτοφυή είτε καλλιεργούνται για τους νόστιμους καρπούς τους και για την καλή σε ποιότητα ξυλεία τους αλλά και σαν καλλωπιστικά σε διάφορα πάρκα.Οι καστανιές πρέπει να βρίσκονται σε υψόμετρο πάνω από 250 μέτρα και δεν ευδοκιμούν σε χαμηλότερα υψόμετρα. Πολλαπλασιάζονται με σπόρο, με μοσχεύματα και με εμβολιασμό. Το δέντρο ανθίζει κατά την άνοιξη και τα κάστανα ωριμάζουν από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τέλη Νοεμβρίου ανάλογα με τις συνθήκες και τη ποικιλία. Κάθε δέντρο μπορεί να δώσει από 30-50 κιλά κάστανα. Το μέγιστο της απόδοσης θεωρείται το 50ο-60ο έτος της ηλικίας του.Τα ασβεστολιθικά πετρώματα είναι απαγορευτικά για την ανάπτυξη του φυτού. Η συγκομιδή γίνεται με τίναγμα των καρπών του δέντρου και στη συνέχεια γίνεται μάζεμα με το χέρι. Μερικοί στρώνουν δίχτυα για πιο εύκολο μάζεμα.Στην Ελλάδα ο καστανάς είναι από τα πιο παλιά και παραδοσιακά επαγγέλματα και η εικόνα ενός ανθρώπου με μία μικρή ψησταριά με το όνομα φουφού, να ψήνει κάστανα το χειμώνα στους δρόμους των μεγάλων πόλεων έχει μείνει κλασσική. Καστανιές βρίσκονται κυρίως στη Μακεδονία, Θεσσαλία, και στις ορεινές περιοχές της Κρήτης.

Τα Πιέρια όρη

Τα Πιέρια όρη είναι ορεινός όγκος βορειοδυτικά του Ολύμπου. Η έκτασή τους μοιράζεται ανάμεσα στους Νομούς Ημαθίας, Πιερίας και Κοζάνης. Τα Πιέρια είναι ένα εκτεταμένο βουνό, εξαιρετικά δασωμένο και με χαρακτήρα. Δεν εντυπωσιάζει με το ύψος του αλλά με τις όμορφες και μακριές διαδρομές του και με την ηρεμία του τοπίου. Δέχεται πολλά χιόνια το χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης. Η ψηλότερη κορυφή είναι το Φλάμπουρο (2.193 μ.).Τα Πιέρια είναι γνωστά για την πλούσια χλωρίδα τους, κυρίως για τα φυλλοβόλα δάση τους καθώς και για ορισμένα σπάνια είδη αγριολούλουδων. Είναι κατάφυτα με πλούσια και ποικίλη βλάστηση από πυκνά δάση οξιάς, βελανιδιάς και καστανιάς, μαύρων και κόκκινων πεύκων, ενώ θάμνοι και φυλλοβόλα συναντιούνται στα χαμηλότερα επίπεδα. Κατά την ελληνική μυθολογία οι εννέα Πιερίδες Μούσες, κόρες του Πιέρου και της Ευίππης, προστάτιδες της ποίησης, της μουσικής, του τραγουδιού και του χορού τόσο πολύ μαγεύτηκαν από το θαυμάσιο περιβάλλον των Πιερίων, ώστε παρέμεναν για πάντα στην περιοχή αυτή και το μελωδικό τραγούδι τους αντηχούσε στις βουνοκορφές και στα φαράγγια μέχρις ότου νικήθηκαν σε αγώνα από τις Ελικωνιάδες Μούσες και μεταμορφώθηκαν από αυτές σε πουλιά. Πρώτοι κάτοικοι των βουνών αυτών ήταν οι Πίερες που κατοικούσαν στη Θράκη, αλλά, όταν εκδιώχθηκαν από τους Τημενίδες βασιλείς της Μακεδονίας, κατέφυγαν στην περιοχή που έχει λάβει από αυτούς την ονομασία της.

Η Άνω Μηλιά

Ιστορικός οικισμός στα Πιερία όρη, σε υψόμετρο 1000 μ., μέσα σε πλούσιο δάσος από πεύκα, έλατα και οξιές. Η Άνω Μηλιά, μητρόπολη της σημερινής Μεσαίας και Κάτω Μηλιάς, πρωτοκατοικήθηκε τον 17ο αιώνα. Μετά τη μάχη της Μηλιάς (2 Απριλίου 1822), καταστράφηκε από τους Τούρκους. Ξαναχτίστηκε και λειτούργησε ως παραθεριστικός οικισμός μέχρι τις 12 Δεκεμβρίου 1943, οπότε πυρπολήθηκε από τις γερμανικές αρχές κατοχής.

Σήμερα υπάρχουν 70 νέες κατοικίες και ένα Ορειβατικό Καταφύγιο που ανήκει στον Ορειβατικό Σύλλογο Ε.Ο.Σ. Κατερίνης, λειτουργεί όλο το χρόνο και μπορεί να φιλοξενήσει 60 άτομα. Μπορείτε να επισκεφθείτε την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής με το υπέροχο καμπαναριό της, τα ερείπια του νεκροταφειακού ναού του Αγίου Αθανασίου, καθώς και τα ερείπια του Πύργου της θρυλικής κλεφταρματωλικής οικογένειας των Λαζαίων. Αξιόλογο είναι επίσης το ιστορικό κειμήλιο, ο "Σιδερένιος Σταυρός", που κατά την παράδοση τοποθέτησε ο Κοσμάς ο Αιτωλός στη διχάλα ενός πεύκου και σώζεται μέχρι σήμερα. Το πεύκο διατηρείται ακόμη, όπως ήταν τότε, χωρίς να μεγαλώσει ή να ξεραθεί.

Αξίζει να περπατήσετε στο μονοπάτι της "Αγάπης", να δροσιστείτε στις παραδοσιακές βρύσες (Παλιόβρυση, Φούρνος) και να απολαύσετε την πλούσια βλάστηση της χλωρίδας των Πιερίων. Η περιοχή προσφέρεται ακόμη για ορειβασία (από εδώ περνά και το γνωστό ευρωπαϊκό ορειβατικό μονοπάτι Ε4) μέχρι τις κορυφές των Πιερίων και για διαδρομές με οχήματα παντός εδάφους. Στα εστιατόρια του οικισμού, μπορείτε να γευθείτε αγριογούρουνο με ντόπιες παραδοσιακές συνταγές, καθώς και άλλες τοπικές νοστιμιές, όπως αρνάκι σούβλας, κοκορέτσι, κεμπάπ.Απέχει 25 χιλ. από την Κατερίνη, με εύκολη πρόσβαση μέσω της εθνικής οδού Κατερίνης - Ελασσόνας.